Jodyna charakteryzuje się przede wszystkim działaniem bakteriobójczym, grzybobójczym i wirusobójczym. Roztwór jodyny posiada bardzo specyficzny, ciemnobrunatny kolor i wykorzystywany jest od wielu lat do odkażania niewielkich tarć i ran na skórze. Niestety wokół tego antyseptyków, narosło również wiele nieporozumień. W jaki sposób można stosować jodynę? Czy jest bezpieczna? Czy jodyna może być stosowana również wewnętrznie? Jakie różnice dzielą jodynę i płyn Lugola?
Do celów antyseptycznych najczęściej wykorzystuje się spirytusowy roztwór jodu, który występuje w stężeniu 3-10%. Jodyna – płyn przeznaczony do odkażania skóry, zaraz obok jodu i alkoholu etylowego zawiera również jodek potasu, a także substancję stabilizującą i wodę.
Jodyna zaliczana jest do produktów farmakopealnych. Jest dokładnie opisana w urzędowym spisie surowców i leków, które są wykorzystywane do produkcji i dopuszczone do stosowania w danym kraju.
Zastosowanie jodyny
https://pixabay.com/pl/
Cały mechanizm działania alkoholowego roztworu jodyny, polega na denaturacji białek grzybów i bakterii. Nierozcieńczona postać jodyny, można stosować tylko i wyłącznie na nieuszkodzoną skórę. Bezpośrednio na otarcia, rany, czy też oparzenia rekomenduje się stosowanie jodyny, która posiada postać rozcieńczoną lub występuje w formie wodnego roztworu jodu.
Zatem jodyna doskonale sprawdza się, jako środek odkażający, m.in. pola operacyjne, natomiast w zetknięciu z mechanicznymi uszkodzeniami na powierzchni skóry, może powodować pieczenie, ból, oraz dosyć silne podrażnienie. Warto również uważać na zbyt dużą aplikację dawki jodu, ponieważ stosowanie jodyny na większą powierzchnię uszkodzonej skóry, może skutkować zatruciem jodu. Wskutek przerwania ciągłości skóry – jod będzie wchłaniał się do wnętrza organizmu znacznie szybciej, niż w normalnych warunkach.
Jodyny nie zaleca się do stosowania wewnętrznego, nie powinno się jej również pić. Może to powodować podrażnienia układu pokarmowego, różne reakcje alergiczne, a także zatrucia spowodowane jodem.
Jodyna vs. płyn Lugola
https://pixabay.com/pl/
Jakie różnice zachodzą pomiędzy płynem Lugola, a jodyną? Płyn Lugola jest roztworem wodnym jodu, w przeciwieństwie do jodyny, która jest roztworem alkoholowym. W skład płynu Lugola oprócz wody i jodu, wchodzi również jodek potasu, podobnie jak ma to miejsce w przypadku czystej jodyny. Dzięki temu jod może rozpuścić się w wodzie. Płynu Lugola w medycynie wykorzystuje się m.in. do:
– do płukania gardła
– leczenia schorzeń tarczycy
– odkażania skóry
Płyn Lugola, należy do grupy leków wydawanych na receptę. W przeciwieństwie do jodyny, może on być przyjmowany doustnie, ale może mieć to miejsce jedynie w określonych przypadkach. Zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu może być bardzo niebezpiecznych dla naszych organizmów.
Jod w organizmie człowieka
Jod jest jednym z wielu pierwiastków, które są wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszych organizmów. Jego niedobór może powodować:
– brak energii
– kołatanie serca
– nerwowość
– osłabienie włosów
– problemy z wagą
– przyśpieszony puls
– trudności z koncentracją
– uczucie zimna
– zmęczenie
https://pixabay.com/pl/
Niedobór jodu może być tak samo niebezpieczny, jak i jego nadmiar. Jednak zbyt duża dawka przyjmowanego jodu, może doprowadzać do nadczynności tarczycy, biegunek, nudności, a także różnego rodzaju zaburzeń układu pokarmowego. Przedawkowanie jodu, może doprowadzić do pojawienia się lub zaostrzenia różnych chorób autoimmunologicznych związanych z tarczycą (np. Hashimoto), oraz do rozwoju nadczynności lub niedoczynności tarczycy.
Już od ponad ćwierć wieku, w Polsce obowiązuje obowiązek jodowania soli, przez co problem niedoboru jodu stal się tak naprawdę bardzo marginalny.
Jodyna – historia
Aktualnie jodyna stosowana jest wyłącznie do dezynfekcji skóry i przy tym nie jest to najczęściej stosowana substancja. Zapewne dzieje się tak, ponieważ bardzo silnie barwi ona skórę, a jej plamy są dosyć trudne do usunięcia. Jeszcze przed wojną jodynę, zalecano do stosowania w przypadku leczenia grypy.